قبل از اینکه بخواهیم درباره این روش تبلیغاتی چیزی بگوییم، ابتدا باید معنی پروپاگاندا را بدانید. پروپاگاندا به زبان ساده یعنی تلاشهای کموبیش سازمانیافته برای دستکاری باورها، نگرشها یا اعمال دیگران با استفاده از نمادها. این نمادها ممکن است یکی از اینها باشند:
- کلمات؛
- حرکات؛
- بنرها؛
- بناهای یادبود؛
- موسیقی؛
- لباس؛
- نشان؛
- مدل مو؛
- طرح سکه یا تمبرهای پستی.
لفظ پروپاگاندا از عنوان و فعالیت گروهی بهنام «جمعیت تبلیغ دین» (Congregation for Propagation of the Faith) گرفته شده است. این افراد گروهی از کاردینالهای کاتولیک رومی بودند که در سال ۱۶۲۲ میلادی برای انجام کارهای تبلیغی گرد هم آمدند. بنابراین ممکن است این اصطلاح حداقل بهنظر برخی مبلغان مذهب مسیحیت مفهومی بسیار محترمانه داشته باشد، اما بسیاری از مردم جهان را به یاد ماجراهای جنگ جهانی اول و دوم و اقدامات «وزارت رایش برای روشنگری مردم و پروپاگاندا» میاندازد.
انواع پروپاگاندای رسانه
- توصیهنامه: این شکل از تبلیغات از افراد مشهور یا معتبر برای تأثیرگذاری بر مخاطبان هدف استفاده میکند.
- کلیشهسازی: این روش از کلیشهها کمک میگیرد و با برجستهکردن آنها پیام تبلیغاتی را قانعکنندهتر میکند.
- ترساندن: گاهی در تبلیغات مردم را میترسانند تا کاری را انجام بدهند.
- توسل به اکثریت: این نوع پروپاگاندا به فرد حس انزوا میدهد و باعث ایجاد ترس ازدستدادن افرادی میشود که او آرزو دارد بخشی از آنها باشد.
- استفاده از مردم عادی: گاهی اوقات دیدن افرادی که ظاهر معمولی دارند، یک محصول یا خدمت را بهتر تبلیغ میکند. مردم در مواجهه با این روش تبلیغاتی وسوسه میشوند که آن محصول را امتحان کنند چون میتوانند با تبلیغات همذاتپنداری کنند.
- ترفند تبلیغاتی انتقال: دستورکار این ترفند گرهزدن تداعیهای مثبت مخاطب از یک چیز به مفهومی کاملا بیربط است. در این روش از نمادها استفاده میشود.
- برچسبزنی: اساس این نوع پروپاگاندا سرکوب طرف مقابل است. این روش ممکن است با شوخی همراه باشد اما گاهی اوقات به خصومتهای شدید میانجامد.
- کنار هم گذاشتن اطلاعات: در این روش، مبلغ پروپاگاندا اطلاعات انتخابی خود را کنار هم میگذارد تا برای مردم روایتی ناقص و نادرست با تأثیرگذاری بیشتر نقل کند.
- ارائه کلیات پرزرقوبرق: زمانی که مبلغ کلیات پرزرقوبرق همراه با سخنان پربار و شعارهای پرقدرت را به کار میبرد تا بر ذهن مخاطبان اثر بگذارد.
- پروپاگاندای تهوعآور و تکراری: این نوع تبلیغات از قدرت تکرار استفاده میکند. کمپینهای بازاریابی آنقدر چیزی را در سطح وسیع برای مخاطبان هدف تکرار میکنند تا در ذهن آنها حک شود.
- استفاده از قضاوتهای تبعیضآمیز: این ترفند از تعصبات مخاطب به نفع خود استفاده میکند.