یک سال پر هرج و مرج و ناامید کننده در حال پایان است. یکی دیگر احتمالا در فروشگاه است. در ماه اکتبر، صندوق بین‌المللی پول چشم‌انداز اقتصادی سالانه خود را منتشر کرد که رشد ضعیفی را در سراسر جهان در سال ۲۰۲۳ پیش‌بینی می‌کرد. این صندوق تأکید ویژه‌ای بر سه موضوع داشت: تورم بالا و سخت‌گیری بانک مرکزی، تهاجم روسیه به اوکراین، و ادامه اثرات کووید – به‌ویژه در چین.
HBR از سه کارشناس در مورد آنچه که برای اقتصاد در سال ۲۰۲۳ انتظار می‌رود و اینکه اوضاع از اکتبر تاکنون چگونه تکامل یافته است، پرسید.
میهیر دسایی استاد امور مالی در مدرسه بازرگانی هاروارد است. کارن دینان استاد دانشگاه هاروارد و عضو ارشد موسسه اقتصاد بین‌الملل پترسون است. و مت کلاین یک روزنامه نگار اقتصادی و نویسنده خبرنامه The Overshoot است. ما برای هر سه سؤال یکسانی مطرح کردیم. پاسخ‌های آن‌ها، ویرایش شده برای طول و وضوح، در زیر آمده است.
بیایید با تورم و نرخ بهره شروع کنیم: با نزدیک شدن به پایان سال، اوضاع در کجا قرار دارد؟
ما با تغییرات لرزه‌ای در نرخ‌هایی که هنوز در حال هضم آن هستیم، زندگی کرده‌ایم. این افزایش‌های دیرهنگام، همراه با بهبود ملاحظات زنجیره تامین، در بهبود چشم‌انداز تورم به خوبی عمل کرده است. اما اثرات این افزایش نرخ بهره هنوز از نظر رفتار مصرف کننده، برنامه‌های سرمایه‌گذاری شرکت و قیمت دارایی‌ها احساس می‌شود.
در حالی که جنبه‌های ناپایدار تورم بهبود یافته است، ما بسیار پایین‌تر از نرخ تورم پایدار هستیم. فشار نهایی به سمت سطوح تورم پایدار مستلزم یک دوره طولانی‌تر از نرخ‌های پایدار بالاتر از آنچه مردم تصور می‌کنند، خواهد بود. به روشی دیگر گفت: رسیدن به تورم ۴ تا ۵ درصدی تا می۲۰۲۳ اتفاق خواهد افتاد، اما بازگشت به تورم ۲ تا ۳ درصد طولانی‌تر و دردناک‌تر خواهد بود و باعث ایجاد یک بحث پایدار در مورد مأموریت دوگانه فدرال رزرو می‌شود.
کارن دینان: تورم را هر طور که کاهش دهید بسیار بالاست. من روند اساسی در ایالات متحده را حدود ۵ درصد می‌دانم که بسیار بالاتر از هدف فدرال رزرو و بالاترین سطح در چهار دهه گذشته است. نرخ‌های بهره در سال گذشته به دلیل افزایش تورم و سخت‌گیری فدرال رزرو در واکنش به آن، به شدت افزایش یافته است. نرخ‌های وام‌های مسکن جدید نسبت به سال گذشته بیش از دو برابر شده است. آن‌ها در اکتبر و نوامبر ۷ درصد را لمس کردند، سطحی که از اوایل دهه ۲۰۰۰ شاهد آن نبودیم.
تورم چند سال گذشته ناشی از همه گیری و تا حدی کمتر به حمله روسیه به اوکراین بوده است. تغییرات ناگهانی در توانایی کسب‌وکارها برای تولید با تغییرات شدید در ترکیب کالاها و خدماتی که مصرف‌کنندگان می‌خواستند بخرند، برخورد کرد و منجر به اشباع و کمبود در سراسر اقتصاد شد.
خبر خوب این است که به نظر می‌رسد بیشتر تورم منتسب به این عوامل یکباره در راه است. تورم کلی احتمالا در تابستان به اوج خود رسیده است. خبر بد این است که به نظر می‌رسد نرخ تورم اساسی از حدود ۲ درصد در سال به ۴ تا ۵ درصد در سال افزایش یافته است.
بازار کار در سال آینده چگونه خواهد بود؟ آیا موج اخیر اخراج‌ها نشانه‌ای از عدم امکان «فرود نرم» بدون از دست دادن شغل است؟
بازار کار در پایان سال به طور قابل توجهی قوی است و تضعیف آن اجتناب ناپذیر به نظر می‌رسد. تنها سوال سرعت و شدت آن تضعیف است.
می‌توان تصور کرد که تضعیف آهسته و متوسط باشد، اما مسئله بزرگتر کاهش احتمالی مصرف است. مصرف کنندگان با قیمت‌های بالاتر، نرخ بهره بالاتر، کاهش نرخ پس انداز، استقراض بیشتر و سطوح پایین‌تر ثروت مواجه هستند. در حال حاضر، هزینه‌های مصرف کننده حفظ شده است. از آنجایی که اقتصاد کند می‌شود، ممکن است به جای کاهش چشمگیر سرمایه‌گذاری و زیان ناشی از آن در اشتغال، با رکودی طولانی‌تر ناشی از مصرف کننده مواجه شویم. این کاهش در تقاضای نیروی کار احتمالاً بر کارگران یقه سفید متمرکز خواهد شد. به همین دلیل، ما می‌توانیم به نرخ بیکاری نسبتاً سالم (۴ تا ۵ درصد) ادامه دهیم و همچنان برای مدت زمان طولانی‌تری یک اقتصاد در حال مبارزه داشته باشیم.
ابهامات زیادی در مورد اینکه بازار کار ایالات متحده به کجا می‌رود وجود دارد. علیرغم اخبار مربوط به اخراج در برخی از شرکت ها، رشد شغلی در کل همچنان قوی است. بازار کار هنوز واقعاً فشرده است، با حدود ۱.۷ فرصت شغلی برای هر کارگر بیکار.
همه اینها فشارهای دستمزدی را ایجاد می‌کند که به قیمت‌ها وارد می‌شود. امید فدرال رزرو این است که بازگرداندن تقاضای نیروی کار مطابق با عرضه نیروی کار – بدون از دست دادن شغل زیاد – برای کاهش تورم به سطح هدف کافی باشد. اما تاریخ نشان می‌دهد که این کافی نخواهد بود. سناریوی محتمل‌تر این است که نرخ بیکاری باید به میزان قابل توجهی افزایش یابد تا فشار دستمزدها به اندازه کافی کاهش یابد تا تورم اضافی از سیستم خارج شود.
به نظر می‌رسد تورم زمینه‌ای از حدود ۲ درصد در سال به ۴ تا ۵ درصد در سال افزایش یافته است، زیرا سرعت رشد دستمزدها چندین درصد سریعتر از نرخ رشد بلندمدت قبل از ۲۰۲۰ است.
اساساً سه راه برای تفسیر این موضوع وجود دارد:
- رشد دستمزدها به طور غیرعادی سریع بوده است، زیرا افراد زیادی در حال تغییر شغل بودند، اما این کاهش به خودی خود از بین خواهد رفت.
- رشد دستمزدها به طور غیرعادی سریع است، زیرا بین تعداد زیاد موقعیت‌های باز و تعداد کارگران موجود ناسازگاری وجود دارد، به این معنی که ممکن است بتوان شرکت‌ها را متقاعد کرد که استخدام را کاهش دهند بدون اینکه اقتصاد را به رکود عمیق بکشانند.
- رشد دستمزدها به طور غیرعادی سریع است زیرا افراد زیادی شاغل هستند و از توانایی خود برای یافتن شغل جدید احساس امنیت می‌کنند، به این معنی که تورم تنها در صورتی از بین می‌رود که افراد زیادی شغل خود را از دست بدهند.
دو تفسیر اول هر دو با سناریوی «فرود نرم» مطابقت دارند.
برخی دیدگاه‌ها درست است: حدود ۲۵۰۰۰۰ آمریکایی برای اولین بار در سال ۲۰۲۲ هر هفته برای دریافت مزایای بیکاری درخواست داده اند، در حالی که حدود ۶.۵ میلیون آمریکایی هر ماه استخدام می‌شوند. این اعداد استخدامی، اخراج‌هایی را که تاکنون اعلام شده اند، کم رنگ می‌کند.
کووید و جنگ در اوکراین چقدر برای چشم‌انداز اقتصادی سال آینده اهمیت دارد؟
میهیر دسایی: رویدادهای غیرمنتظره ژئوپلیتیکی، مثل همیشه، به عنوان وحشی باقی می‌مانند. به طور خاص، توانایی چین برای خروج ایمن از «صفر کووید» و قرار گرفتن اروپا در معرض افزایش قیمت انرژی همچنان خطرات حیاتی است. موفقیت بازگشایی چین با کاهش اختلالات زنجیره تامین و همچنین کمک به تقاضای جهانی برای کالاها و انرژی، اثرات تورمی بالقوه مخالفی دارد.
کارن دینان: به نظر نمی‌رسد تعطیلی‌های کووید بر فعالیت‌های اقتصادی تأثیر بسزایی داشته باشد، به‌ویژه اکنون که چین در حال عقب‌نشینی از سیاست‌های خود در برابر کووید صفر است. اما کووید هنوز بسیار مرتبط است به این معنا که به نظر می‌رسد ناتوانی‌های مربوط به موارد گذشته کووید و ترس مداوم از این ویروس عواملی هستند که مانع بازگشت برخی از کارگران به نیروی کار می‌شوند. نرخ مشارکت نیروی کار برای افراد مسن در ایالات متحده هنوز بسیار پایین‌تر از سطح قبل از همه گیری است. و این به کمبود کارگر کمک می‌کند که تورم دستمزد را بالا می‌برد.
جنگ در اوکراین همچنان یک داستان کلیدی برای اقتصاد جهانی است. مهمترین کانال این است که عرضه محدود گاز طبیعی روسیه باعث ایجاد بحران انرژی در اروپا شده است. به نظر می‌رسد این بحران برخی از اقتصادهای اروپایی را وارد رکود کرده است و این پیامدهای مهمی نه تنها برای آن اقتصادها، بلکه برای شرکای تجاری آن‌ها نیز دارد.
مت کلاین: احتمالاً کووید عامل اصلی اقتصاد در سال ۲۰۲۳ نخواهد بود، مگر اینکه انواع جدیدی وجود داشته باشد که حتی برای کسانی که دارای شات‌های تقویت کننده هستند بسیار خطرناک باشد. قرنطینه‌های کووید در چین در سال جاری تأثیر اقتصادی کمی بر سایر نقاط جهان داشته است، به جز تا جایی که فشار بر قیمت کالاها را کاهش داده است. بازگشایی چین می‌تواند قیمت کالاها را در سال آینده افزایش دهد، اگرچه بسیاری از موارد به این بستگی دارد که آن‌ها چگونه این کار را انجام دهند (و اینکه آیا نظر خود را تغییر دهند).
تأثیر اقتصادی جنگ در اوکراین برای بقیه جهان احتمالاً در تابستان، اگر نه زودتر، به اوج خود رسید. آسیبی که وارد شده است بیشتر برای همه افراد خارج از روسیه و اوکراین است. با این حال، جا برای غافلگیری‌های مثبت (محل صلح عادلانه) و منفی (تشدید جنگ) وجود دارد.
چه چیزی در فهرست نهایی صندوق بین‌المللی پول وجود نداشت که در حال تماشای آن هستید؟
میهیر دسایی: من شامل:
- شکنندگی بازارهای نوظهور به دلیل افزایش نرخ‌ها به عنوان یک ریسک نادیده گرفته شده است.
- این احتمال وجود دارد که شرکت‌هایی که به دنبال تامین مالی خارجی هستند (اعم از شرکت‌های اهرمی یا شرکت‌های با رشد بالا و بی‌سود) با گزینه‌های تامین مالی دست و پنجه نرم کنند و با نرخ بالایی باعث مشکلات مالی و ورشکستگی شوند.
- تسریع تمایلات حمایت گرایانه و خودکامه که جهان را بدبخت خواهد کرد.
کارن دینان: سطوح بالاتر بدهی‌های دولتی که از این همه گیری خارج می‌شوند، به طور بالقوه یک معامله بزرگ است. بیشتر کشورها در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ با کسری بودجه زیادی مواجه بودند که دلیل آن کاهش درآمدهای مالیاتی و سطوح بالاتر مخارج دولتی بود. و با افزایش نرخ بهره در سطح جهان، بسیاری از کشورها – به ویژه کشورهای کم درآمد – احتمالاً با فشارهایی در پرداخت بدهی خود مواجه خواهند شد. موجی ازعدم پرداخت بدهی‌های دولتی نه تنها برای کشورهایی که نکول می‌کنند دشوار است، بلکه به طور بالقوه برای بازارهای مالی جهانی بسیار مخرب خواهد بود.
مت کلاین: چند نکته:
- چگونه سرمایه‌گذاری تجاری به تغییرات اخیر در قیمت دارایی‌ها و تعهد سیاست گذاران پولی در سراسر جهان به رشد کندتر پاسخ خواهد داد؟
- آیا واقعاً افزایش زیادی در هزینه‌های دفاعی جهانی وجود خواهد داشت، و اگر چنین است، چه کاری انجام می‌دهد؟
- بازگشت سیاست صنعتی در ایالات متحده (با قانون کاهش تورم) چه معنایی برای سرمایه‌گذاری و تجارت فرامرزی خواهد داشت؟
- پیامدهای بلندمدت تحریم‌های اعمال شده بر روسیه و نیمه هادی‌های چینی برای تجزیه جهانی چه خواهد بود؟
حالت خوش بینانه برای اقتصاد جهانی در سال ۲۰۲۳ چیست؟ اگر در یک سال به گذشته نگاه کنیم و رشد از حد انتظار فراتر رفته باشد، چه اتفاقی ممکن است افتاده باشد؟
میهیر دسایی: مورد بسیار خوشبینانه این است که تورم خیلی سریع تعدیل می‌شود و ما تا اوایل سال آینده به تورم ۲ درصدی باز می‌گردیم و این امکان را فراهم می‌کند که دوره کوتاه‌تری با نرخ‌های بالا و بدون از دست دادن شغل عمده داشته باشیم. این برای من فوق العاده به نظر می‌رسد اگرچه می‌توان منحنی بازده فعلی را به این شکل تفسیر کرد. قابل توجه است که امروزه این دیدگاه چقدر جا افتاده است.
کارن دینان: به نظر من، یک فرود نرم – به معنای رام کردن تورم بدون از دست دادن عمده شغل – یک نتیجه واقعاً خوب برای ایالات متحده خواهد بود. اگر تورم برای سال ۲۰۲۳ بدون از دست دادن شغل عمده، آن را به ۳ درصد برساند، من آن را یک نتیجه واقعا خوب می‌دانم.
بخش‌هایی از اروپا احتمالاً به دلیل بحران‌های انرژی در حال رکود هستند، اما اگر جنگ در اوکراین به سرعت به پایان برسد، این رکودها احتمالاً خفیف خواهند بود.
مت کلاین: بهترین چیزی که می‌تواند برای رشد اقتصاد جهانی اتفاق بیفتد این است که تورم اساسی به خودی خود شروع به فروکش کند و سیاست گذاران به اندازه کافی زیرک باشند تا این را تشخیص دهند و مطابق با آن سازگار شوند.
به طور کلی، اگر سیاست گذاران اقتصادی به یاد داشته باشند که هدف یافتن راه‌هایی برای مردم برای تولید بیشتر، به جای مصرف کمتر، اوضاع بهتر خواهد شد. اگر روسیه از اوکراین خارج شود و جریان کالاها را باز کند، این نیز مفید خواهد بود.
مورد بدبینانه چیست؟ و نگران چه خطرات منفی هستید؟
میهیر دسایی: مورد بدبینانه تورم پایدار بالای ۵ درصد در سراسر سال ۲۰۲۳ به دلیل مارپیچ قیمت دستمزد است که به این معنی است که نرخ‌ها باید برای مدت طولانی‌تری بالا بمانند. بازارهای سهام تحت بازنشانی ارزش‌گذاری قرار گرفته‌اند – در سناریوی بدبینانه، سهام همچنان به ریزش خود ادامه می‌دهد، زیرا چشم‌انداز کاهش سود شرکت‌ها و نرخ‌های دائمی بالاتر هنوز به طور کامل در قیمت‌ها داخلی‌سازی نشده است.
کارن دینان: بیشتر نگرانی‌های من به قیمت دارایی‌ها و بازارهای مالی مربوط می‌شود. شرایط مالی سخت‌تر منجر به کاهش شدید قیمت‌های سهام شده است، اما نمی‌دانیم که قیمت‌های سهام چقدر بیشتر ممکن است کاهش یابد، به‌ویژه اگر فدرال رزرو مجبور باشد بیش از آنچه در حال حاضر انتظار می‌رود، کاهش یابد.
قیمت خانه در طول همه گیری همه گیر افزایش یافت. ما نمی‌دانیم که چه مقدار از این افزایش نشان دهنده تغییر اساسی در ارزش‌ها به دلیل کار در خانه است، برخلاف حباب، بنابراین دشوار است که بدانیم با سخت‌تر شدن شرایط اعتبار مسکن چقدر کاهش می‌یابد.
و همانطور که قبلا ذکر کردم، احتمال واقعی اختلال در بازار مالی ناشی ازعدم پرداخت بدهی‌های دولتی وجود دارد.
رشد ضعیف در چین نیز منبع ریسک نزولی است. تعطیلی گسترده کووید در چین ممکن است پشت سر ما باشد، اما یک رکود بزرگ املاک وجود دارد که تهدید می‌کند به طور قابل توجهی فعالیت اقتصادی را در سال ۲۰۲۳ در آنجا کاهش دهد. با توجه به اینکه چین بخش بزرگی از اقتصاد جهانی را به خود اختصاص داده است، ممکن است سرریزهای قابل توجهی به سایر کشورها وارد شود.
مت کلاین: دلیل بدبینی این است که سیاست گذاران ممکن است آنقدر کند باشند که متوجه اشتباه خود نشوند. همه ما سعی می‌کنیم مجموعه‌های یکسانی از اعداد را تفسیر کنیم، و تفسیر آن‌ها سخت است. یکی از ریسک‌های نزولی مهم این است که فدرال رزرو خیلی دیر تشخیص می‌دهد که نرخ‌ها را خیلی بالا افزایش داده است.
خطر اصلی منفی دیگر این است که جهان باید با یک شگفتی ناخوشایند جدید مقابله کند. اگر کووید و تهاجم روسیه به اوکراین نبود، اقتصاد جهانی امروز کاملاً متفاوت به نظر می‌رسید. چه کسی می‌داند چه اتفاقی دیگری ممکن است بیفتد؟
